ایتنا - یکی از بزرگترین مشکلات در صنعت خودروسازی ایران ایمنی پایین خودروهاست. اما در میان تولیدات صنایع خودروسازی ایران کدام محصول ایمنتر و کدام ناایمنتر است؟
در میان خودروهای تولید شده در ایران و آنهایی که به زودی تولید خواهند شد، ایمنترین خودروها در صورت اثبات ادعای کارخانه نهایتا خودروهای متوسط از نظر ایمنی در اروپا هستند. این در حالی است که ۱۰ سال قبل در صنعت خودروسازی ایران میشد رد پای تولید خودروهای امن جهان را هم دید.
شاهین یکی از خودروهای جدید در صنعت خودروسازی ایران است که بر خلاف ادعای کارخانه که آن را ایمن میداند، احتمالا یک خودرو متوسط و یا ضعیف از نظر ایمنی در صنعت خودرو جهان است.
درباره پلتفرم این خودرو که نقش اصلی در ایمنی آن را دارد، سعید ویسه مسئول بدنههای پروژه اس.پی ۱۰۰ سایپا به سایت خودرویی بیت ران گفته است: «پلتفرم شاهین پلت فرم تقویتشده تویوتا یاریس در سال دو هزار میلادی است؛که میتواند تا سه ستاره ایمنی اروپا را بدست بیاورد.»
این ادعای مدیران شرکت سایپا چند جای سوال بزرگ دارد. مهمترین نکته قدیمی بودن تکنولوژی خودرو تویوتا یاریس تولید شده در ۲۰ سال قبل است. حتی اگر ادعای این افراد درست باشد و این خودرو ایمنی مشابه تولیدات تویوتا داشته باشد باز هم تکنولوژی ایمنی خودرو متعلق به ۲۰ سال قبل است و در این ۲۰ سال دانش فنی در زمینه ایمنی خودرو بسیار متحول شده است.
نکته بعدی ایمنی پایین تویوتا یاریس بدون سیستمهای کنترل پایداری در آن سالها بوده است، بطوری که اگر این خودرو سیستم کنترل پایداری نداشته باشد، احتمال چپ کردن آن بسیار زیاد است.
اگر شرکت سایپا حتی مانند کیفیت خودروهای تویوتا محصولات خود را تولید کند که البته کمی دور از ذهن بهنظر میرسد؛ خودرو شاهین سایپا در بهترین حالت برخلاف ادعای عنوان شده توسط شرکت سازنده به دلیل کامل نبودن سیستمهای کنترل پایداری، کیسه هوا و دیگر امکانات جدید ایمنی مانند ترمز اضطراری، شاید بتواند دو ستاره ایمنی را کسب کند که نمره پایینی است. البته حتی اگر ادعای شرکت سازنده را ملاک قرار دهیم و خودرو سه ستاره ایمنی هم دریافت کند این خودرو نهایتا یک خودرو متوسط است.
سایپا تاکنون برخی فیلمهای تست تصادف این محصول را منتشر کرده و مدعی شده است که این خودرو تستهای تصادف را با موفقیت پاس کرده است. اما هیچ مؤسسه معتبری تاکنون این تستها را تایید نکرده و فیلمهای منتشرشده از تست تصادف این خودرو هم کاملا منقطع و تدوین شده است و در فیلمهای تست تصادف منتشرشده توسط سایپا بخشهای آسیبدیده مشخص نیستند.
خودروی تارا
دومین خودرو جدیدی که قرار است در ایران تولید شود، از نظر تکنولوژی پلتفرم وضعیت بهتری نسبت به محصول سایپا (شاهین) دارد.
این خودرو تارا نام گرفته است و روی پلتفرم پی اف یک پژو در شرکت ایران خودرو ساخته شده است. خودروهایی روی این پلتفرم سه تا چهار ستاره ایمنی در اروپا به دست آوردهاند. این پلتفرم در حال جایگزین شدن در پژو با نسخه جدیدتر است. البته همچنان در پژو از این پلتفرم استفاده میشود ولی به زودی عمر آن کاملا پایان خواهد یافت و با پلتفرم امنتری جایگزین میشود.
شرکت پژه روی این پلتفرم محصولاتی مانند پژو ۳۰۱ ، ۲۰۸ و ۲۰۰۸ را تولید میکرده یا میکند. پلتفرم پژو ۲۰۸ و ۲۰۰۸، کاملا جدید شدهاند اما هنوز پژو ۳۰۱ که در برخی بازارهای در حال توسعه در حال فروش است، از پلت فرم تارا استفاده میکند.
این پلتفرم نسبت به تکنولوژی پلت فرم شاهین جدیدتر است، اما نکته مهم آنجاست که در ایمنی تنها ساختار اسکلت خودرو مهم نیست بلکه جنس و روش تولید هم مهم هستند؛ آیا کیفیت تولید اسکلت خودرو تارا مانند خودرو پژو ۳۰۱ اصلی است؟ اگر هم باشد نهایتا این خودرو سه ستاره ایمنی را به دست خواهد آورد که ایمنی متوسطی محسوب میشود.
باقی تولیدات جدید در صنایع خودروسازی ایران مانند دنا پلاس یا رانا پلاس در ایران خودرو و ساینا، کوییک و تیبا در سایپا دارای تکنولوژی و ایمنی پایینی هستند . دنا پلاس از پلتفرم توسعهیافته پژو ۴۰۵ برای بیش از ۳۰ سال قبل ، رانا پلاس از پلتفرم پژو ۲۰۶ برای ۲۵ سال پیش و محصولات جدید سایپا به غیر از شاهین و آریا از پلتفرم توسعه یافته پراید که برای ۳۵ سال قبل است، استفاده میکنند.
اما زمانی در صنعت خودرو ایران خودروهایی با پنج ستاره ایمنی هم تولید میشدند. رنو مگان مونتاژی در پارس خودرو و مزدا سه مونتاژی در گروه بهمن و مرسدس بنز سواری تولیدشده در شرکت ایران خودرو هر سه پنج ستاره ایمنی اروپا را داشتند و در زمان تولید از ایمنترین خودروهای جهان بودند.
حتی خودروهای متوسطی مانند پژو ۲۰۶ و تندر ۹۰ هم در زمان آغاز تولید در ایران در اروپا ایمنی متوسطی داشتند، اما اکنون بهترین تولیدات صنعت خودرو ایران شاید در حد متوسط ایمنی اروپا باشند.
ناامنترین خودرو در ایران
ناامنترین خودروهایی که در ایران در سالهای اخیر تولید شدهاند را میتوان در دو محصول پراید و ام وی ام ۱۱۰ دید. البته پلتفرم توسعهیافته این خودروها هنوز هم در محصولات دیگر ایرانی استفاده میشوند.
درباره پراید میتوان به این نکته نیز اشاره کرد که پلیس ایران این خودرو را قاتل جادههای کشور دانسته است. پلتفرم این خودرو هنوز در خودروهایی مانند ساینا، کوییک و تیبا با تغییراتی زنده است.
ام وی ام ۱۱۰ که ساخت شرکت چینی چری است و در شرکت مدیران خودرو در ایران مونتاژ میشد، کپی خودرو دوو ماتیز است که در تستهای تصادف انجام شده، یکی از ناامنترین خودروهایی است که در ایران تولید شده است.
این خودرو به دلیل قیمت آن در ایران با استقبال زیادی روبرو شد در حالی که رسانههای خودرویی جهان بارها درباره این خودرو هشدار داده بودند که خودروی نا امنی است. حتی در تست تصادف فرمان این خودرو ضربه بسیار سنگینی را به قفسه سینه آدمکهای تست وارد کرده بود.