ایتنا - شاید کلاهک یخی در حال انقباض در اطراف قطب شمال به نظر ما خیلی سرد باشد، اما مناطق یخبندان دیگری در منظومه شمسی وجود دارند که از آن هم سردتر هستند.
جمعه ۲۰ خرداد ۱۴۰۱ ساعت ۲۲:۱۷
سردترین مکان‌ها در منظومه شمسی
مریخ
نخستین گزینه، مناطق قطبی شمالی مریخ هستند. سال گذشته، کاوشگر مریخ فینیکس ناسا، در این منطقه بارش برف را مشاهده کرد. در این ناحیه علاوه بر بارش‌های خفیف برف، یخبندان نیز وجود دارد.
تیتان
تصور می‌شود که دریاچه‌های متان و اتان مایع در چشم‌انداز این قمر زحل، محیطی سردتر از قطب جنوب هستند. دانشمندان می‌گویند با وجود حالت کلی سردتر، باد، باران و فرآیندهای تکتونیکی روی تیتان، این قمر یکی از نزدیک‌ترین مشابه‌های زمین در منظومه شمسی است. با اینکه دمای متوسط سطح این قمر منهای ۱۸۰ سانتیگراد می‌رسد آب را بصورت منجمد نگه می‌دارد، متان و اتان مایع در آن وجود دارد و می‌تواند پناهگاهی برای زندگی باشد.
انسلادوس
این قمر سرد زحل، به جای بارش باران روی سطحش، آبفشان‌هایی از آب گازی دارد که روی سطحش فوران می‌کنند. بحث‌های شدیدی در مورد ترکیب دقیق سطح آن و ستون‌هایی که از آن بیرون می‌زند وجود دارد. برخی استدلال می‌کنند که در زیر هر لایه سطحی یخی این قمر، آب جاری است، در حالی که برخی دیگر استدلال می‌کنند که این یک جسم یخ‌زده جامد و از سنگ تشکیل شده است.
اروپا
این قمر مشتری نیز یک دنیای یخی است که تصور می‌شود دارای یک روکش سطحی از یخ آب در دمای تقریباً منفی ۱۸۴ سانتیگراد باشد و یک اقیانوس مایع احتمالی نیز در زیر آن واقع باشد. این سطح یخی می‌تواند برای اسکیت زمستانی مناسب باشد؛ زیرا یکی از صاف‌ترین سطح‌های منظومه شمسی است، اما دهانه‌های نسبتاً اندکی دارد. ولی با وجود پوسته یخی و دمای سطحی سرد، برخی از دانشمندان فکر می‌کنند که گرمای درونی این قمر و کشش جزر و مدی مشتری می‌توانند اقیانوس را به اندازه‌ای گرم نگه دارند که پشتوانه‌ای برای زندگی باشند.
دنباله‌دارها
این اجرام منظومه شمسی ممکن است سرد به نظر نرسند؛ چون به طور دوره‌ای در آسمان شب سوسو می‌زنند. اما دنباله‌دارها در واقع مجموعه‌ای از غبار، آب و تکه‌های سنگ هستند. این اجرام که که گاهی اوقات به آنها «گلوله‌های برفی کثیف» نیز گفته می‌شود، از بیرونی‌ترین منطقه منظومه شمسی یعنی کمربند کوئیپر و ابر اورت (Oort Cloud) می‌آیند.
اورانوس
اورانوس هفتمین سیاره و یکی از چهار غول گازی منظومه شمسی است که همراه با همسایه‌اش یعنی نپتون، گاهی اوقات در دسته‌ای به نام «غول‌های یخی» قرار می‌گیرد. جو اورانوس (که از هیدروژن، هلیوم، آب، آمونیاک و یخ‌های متان تشکیل شده) سردترین سیاره منظومه شمسی است که دمای آن به منفی ۲۲۴ درجه سانتیگراد نیز می‌رسد.
پلوتون
در اوایل امسال، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که جو پلوتو گرمتر از آن چیزی است که قبلا تصور می‌شد؛ ولی باید توجه داشت که گرما یک اصطلاح نسبی است. هوای بالای سطح این سیاره کوتوله همچنان منهای ۱۸۰ درجه سانتیگراد است. پلوتو از سال ۲۰۰۶ به جای سیاره، کوتوله نامیده شد و در گروهی از اجرام شناخته شده با نام کمربند کوئیپر قرار گرفته که پهنای آن تا ۱۰۰ برابر فاصله زمین تا خورشید می‌رسد.
خود فضا
با اینکه تمام مکان‌های بالا بسیار سردتر از هر مکان دیگری بر روی زمین هستند، اما یکی از سردترین نقاط در فضا، خود فضاست. ریزموج تابش زمینه کیهانی که در کیهان نفوذ می‌کند (و باقیمانده انرژی مهبانگ است) دمایی برابر با منفی ۲۷۰ درجه سانتیگراد دارد.
فضاپیمای پلانک
سردترین نقاط شناخته شده در فضا، دنباله‌دارهای یخی نیستند؛ چیزی است که ساخته دست بشر است؛ یعنی فضاپیمای پلانکس آژانس فضایی اروپا. این تلسکوپ در راه رسیدن به نقطه مدار نهایی خود است؛ یعنی جایی که تابش باقی مانده از مهبانگ را مشاهده خواهد کرد و دمای آن تا منفی ۰۵؍۲۷۳ سانتیگراد خواهد رسید. گفتنی است این دما فقط ۱؍۰ درجه سانتیگراد بالاتر از صفر مطلق است؛ یعنی سردترین دمایی که از نظر تئوری در جهان ما ممکن است.
دهانه‌های قطبی بر روی ماه
جالب است که سردترین مکان (طبیعی) شناخته شده در منظومه شمسی، جسمی دوردست نیست؛ بلکه در فاصله بسیار کمی از خورشید قرار دارد. در ماه سپتامبر، مدارگرد شناسایی جدید ناسا برای ماه، دمای دهانه‌های سایه‌دار دائمی را در قطب جنوبی ماه اندازه‌گیری کرد و دیده شد که دمای آنها به منهای ۲۳۸ سانتیگراد می‌رسد؛ یعنی حتی سردتر از سطح پلوتو که در فاصله بسیار دورتری از خورشید قرار گرفته است.
کد مطلب: 68725
