ايتنا - آیا می‌توانیم آب باران را با خیال راحت بنوشیم؟

تعدادی از آلاینده‌ها مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها، گرد و غبار، ذرات دود و سایر مواد شیمیایی می‌توانند در آب باران قرار داشته باشند.

اگر آب باران را از پشت بام جمع‌آوری می‌کنید، این آب می‌تواند حاوی آثار باقی‌مانده از حیوانات مانند مدفوع پرندگان باشد و اگر سقف یا لوله‌های فاضلاب قدیمی باشند، موادی مانند آزبست، سرب و مس نیز ممکن است در آب قرار بگیرند.

به گزارش ایتنا و به نقل از لایوساینس، اگر آب باران در یک ظرف باز ذخیره شود، ممکن است پر از حشرات و مواد آلی در حال پوسیدگی مانند برگ‌های مرده باشد. به این دلایل مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) توصیه می‌کند از جمع‌آوری و نوشیدن آب باران خودداری کنید، اما استفاده از آن برای مقاصد دیگر مانند آبیاری گیاهان را توصیه می‌کند.

با این حال، سطوح این آلاینده‌ها بسته به محل زندگی شما می‌تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد و خطر بیماری تا حد زیادی به میزان آب بارانی که می‌نوشید بستگی دارد.

اگر سیستم جمع‌آوری تمیزی دارید و آب باران را به درستی استریل می‌کنید، چه با مواد شیمیایی یا با جوشاندن و تقطیر، بیشتر ناخالصی‌ها را می‌توانید حذف کنید. اینکه آیا آب باران برای نوشیدن ناایمن است یا خیر، باعث سردرگمی زیادی منجر شده است.

اما اکنون و در عصر مدرن مواد شیمیایی ساخت بشر، خطر جدیدی در ارتباط با نوشیدن آب باران وجود دارد. در مطالعه‌ای که در ماه گذشته در نشریه Environmental Science & Technology منتشر شد، محققان دریافتند که آب باران در سرتاسر کره زمین دارای غلظت‌های PFAS سمی (مواد آلکیل پلی فلوئوردار) است که فراتر از میزان دستورالعمل‌های بهداشتی است.

این یافته‌ها به این معنی است که آب باران قطعاً برای نوشیدن ناامن است؛ به خصوص اگر تصفیه نشده باشد.

PFAS چیست؟
ایان کازینز (شیمیدان محیط زیست در دانشگاه استکهلم) می‌گوید PFAS یک اصطلاح جمعی برای بیش از ۱۴۰۰ ماده شیمیایی و مواد ساخته شده توسط انسان است که در طول تاریخ برای طیف وسیعی از محصولات از جمله منسوجات، فوم‌های آتش نشانی، ظروف نچسب، بسته‌بندی مواد غذایی، چمن مصنوعی و رشته‌های گیتار استفاده شده است.

با این حال، کازینز می‌افزاید: «درک فعلی از اثرات بیولوژیکی عمدتاً بر اساس مطالعات چهار اسید پرفلوئوروآلکیل (PFAAs) است که زیر گروه PFAS هستند. این PFAAها شامل اسید پرفلوئورواکتان سولفونیک (PFOS)، اسید پرفلوئورواکتانوئیک (PFOA)، اسید پرفلوروهگزان سولفونیک (PFHxS) و اسید پرفلورونونانوئیک (PFNA) است که تمرکز اصلی این مطالعه بود».

تحقیقات گذشته نشان داده است که این مواد شیمیایی بسیار سمی هستند و می‌توانند طیف وسیعی از مشکلات را ایجاد کنند؛ از جمله انواع مختلف سرطان، ناباروری، عوارض بارداری، مشکلات رشد، مشکلات سیستم ایمنی، و بیماری‌های مختلف روده، کبد و تیروئید.

کازینز می‌گوید که این مواد به طور بالقوه باعث کاهش اثربخشی واکسن‌ها در کودکان می‌شوند. او می‌افزاید که PFAS همچنین به احتمال زیاد آسیب بیشتری به محیط زیست وارد می‌کند، اما این حدس به طور دقیق مورد مطالعه قرار نگرفته است.

باران روی پشت بام
کازینز می‌گوید این شواهد باعث شده است که PFAA و بسیاری ازPFAS‌های دیگر در ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته ممنوع یا به شدت محدود شوند، البته به جز در چین و برخی دیگر از کشورهای آسیایی.

دستورالعمل‌های بهداشتی پیرامون PFAS نیز برای منعکس کردن سمیت مواد شیمیایی تنظیم شده است. به عنوان مثال، طبق بیانیه محققان در ایالات متحده، سطح ایمن قرار گرفتن در معرض PFOA که توسط آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) تعیین شده است، ۳۷٫۵ میلیون برابر کمتر از گذشته است.

کازینز اظهار می‌دارد که PFAS به راحتی تجزیه نمی‌شود؛ به این معنی که مدت‌زمانی طولانی پس از تولید در محیط باقی می‌ماند و به همچنان سمی خواهد بود. او می‌گوید این امر باعث شده است که دانشمندان به PFAS لقب «مواد شیمیایی دائمی» را بدهند.

آب باران آلوده
در این مطالعه، محققان داده‌هایی را از نمونه‌های آب باران جمع‌آوری‌شده در سرتاسر جهان گردآوری کردند و نشان دادند که PFAS همچنان در آب باران در همه جای زمین در غلظت‌های بالاتر از دستورالعمل‌های ایمنی تعیین‌شده توسط EPA و سایر نهادهای نظارتی مشابه در سایر کشورها وجود دارد.

کازینز اشاره می‌کند با اینکه کارشناسان امیدوار بودند غلظت PFAS رو به کاهش گذاشته باشد، اما واضح است که اینطور نیست. در عوض، محققان فکر می‌کنند PFAS یک مرز جدید را نشان می‌دهد؛ یک حد مفهومی که فراتر از آن برای انسان ناامن می‌شود. البته باید گفت که ما از آن حد فراتر رفته‌ایم.

گفتنی است قابل‌توجه‌ترین یافته این بود که سطح PFOA در آب باران حداقل ۱۰ برابر سطح ایمن EPA در هر مکان نمونه‌برداری شده بر روی سیاره زمین است؛ از جمله فلات تبت و قطب جنوب است.

کازینز می‌گوید که محققان هنوز مطمئن نیستند که چگونه PFAS به دورافتاده‌ترین نقاط جهان هم منتقل می‌شود. این گروه پژوهشی فرض می‌کند که PFAS در سطح اقیانوس، دوباره توسط اسپری اقیانوس به اتمسفر تزریق و سپس به مناطق دیگر منتقل می‌شود و بعد به صورت باران می‌بارد.

گفته می‌شود آنها قصد دارند این فرضیه را در تحقیقات آینده آزمایش کنند. همچنین ممکن است که PFAS همچنان از محل‌های دفن زباله به محیط زیست نشت کند.

هنوز پیش‌بینی تأثیرات کلی ناشی از آب باران غنی از PFAS بر سلامت عمومی در سراسر جهان، خیلی زود است؛ اما ممکن است چنین تأثیراتی وجود داشته باشند. کازینز اظهار می‌دارد: «ما در ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته در سطوح بالاتری قرار گرفته‌ایم؛ اما اکنون عواقب بالقوه قرار گرفتن در معرض آن را بهتر درک می‌کنیم».

او در ادامه می‌گوید که تأثیر PFAS احتمالاً در کشورهای در حال توسعه که میلیون‌ها نفر به آب باران به عنوان تنها منبع آب آشامیدنی خود متکی هستند، بیشتر خواهد بود. اما حتی در مناطق خاصی از کشورهای توسعه یافته مانند استرالیای غربی، نوشیدن آب باران همچنان به طرز شگفت‌آوری رایج است.

حتی اگر آب باران به درستی تصفیه شود، باز هم هیچ تضمینی وجود ندارد که PFAS حذف شود. از سوی دیگر، PFAS ممکن است در سطوح پایین در آب آشامیدنی شیرها و بطری‌ها هم یافت شود، اگرچه اغلب سطح آن در حد ایمن قرار دارد.

کازینز می‌گوید سطوح PFAS در نهایت با چرخش آنها به اعماق اقیانوس کاهش می‌یابد، اما این یک روند تدریجی است که ممکن است چندین دهه طول بکشد.