ایتنا - زمانی که ستارگان به پایان عمر خود میرسند، تا یک میلیون برابر اندازه اصلی خود بزرگ میشوند.
پژوهشگران ستارهها را درست پیش یا پس از بلعیدن تمامی سیارات دیدهاند. اما یک بررسی جدید، نخستین باری است که دانشمندان این اتفاق را حین رخ دادن آن مشاهده کردهاند.
به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، زمانی که ستارگان به پایان عمر خود میرسند، تا یک میلیون برابر اندازه اصلی خود بزرگ میشوند و همه سیارهها یا چیزهایی را که ممکن است پیرامونشان باشند میبلعند.
دانشمندان بر این باورند که این رخداد پرآشوب در کهکشان خودمان، در فاصله ۱۲ هزار سال نوری از ما رخ داده است. ستارهشناسان مشاهده کردند که یک ستاره در یک بازه زمانی تنها ۱۰ روزه، حدود ۱۰۰ برابر درخشانتر شد - و سپس محو و کمنور شد.
ستارهشناسان گفتند که پس از آن یک سیگنال سرد و طولانیتر به زمین رسید. این احتمالا آخرین اثر از وجود یک سیاره در هنگامی است که ستارهاش آن را بلعید.
کیشالای دی، نویسنده اصلی این مقاله از امآیتی، گفت: «ما شاهد مرحله پایانی بلعیده شدن بودیم.»
پژوهشگران بر این باورند که جرم این ستاره حدود ۰.۸ تا ۱.۵ برابر خورشید ما است و جرم سیاره بین یک تا ۱۰ برابر مشتری است. بسیاری از موادی که زمانی آن سیاره را تشکیل میدادند، به درون عالم پرت شدند و در نهایت توانستند ادامه دهند تا ستارهها یا سیارات جدیدی تشکیل دهند.
انتظار میرود که خورشید و زمین ما در نهایت، به سرنوشت مشابهی دچار شوند – البته نه تا ۵ میلیارد سال دیگر. هنگامی که این اتفاق میافتد، سیگنالها احتمالا مشابه این خواهند بود.
دکتر دی گفت: «ما داریم آینده زمین را مشاهده میکنیم. اگر تمدن دیگری از فاصله ۱۰ هزار سال نوری ما خورشید را در حال بلعیدن زمین مشاهده میکرد، میدید که خورشید در حالی که مقداری مواد را به بیرون پرت میکند، درخشان میشود، سپس گرد و غبار پیرامون آن تشکیل میشود، و بعد به حالت قبل برمیگردد.»
دکتر دی و سایر پژوهشگران بهدنبال چنین رخدادی نبودند. بلکه به طور اتفاقی، هنگام جستوجوی نشانههایی از ستارگان دوتایی، به آن برخورد کردند. در سامانههای ستارهای دوتایی، دو ستاره به دور یکدیگر میگردند و گهگاهی با جدا کردن تکههایی از یکدیگر درخشان میشوند.
اما رصدهای تجهیزات بررسی اجرام گذرای تسویکی (ZTF)، روشنایی را نشان داد که با آن اجرام تطابق نداشت - و به نظر میرسید که ستارهای باشد که طی یک هفته به سرعت درخشان شده و سپس کمنور شده است. سپس مشاهدات بعدی نشان داد که این موضوع کاملا عجیبتر است.
دادههای فروسرخ و رصدهای تلسکوپهای دیگر نشان داد که این ستاره نه تنها در نور بصری بلکه در فروسرخ نیز درخشان است، و این نشاندهنده وجود غبار بود. این جریان سریع و موج نور فروسرخ، حدود ۹ ماه پیش از تابش سریع نور در طیف بصری آغاز شد - و حتی پس از محو و کمنور شدن آن ادامه یافت.
این مشاهدات موجب شد تا دانشمندان داستان را کنار هم بگذارند. آنها دریافتند که به نظر میرسید دادهها نشان میدهند ستاره تا اندازه بسیار بزرگتری پف کرده است، و این درخشش سریع پرنور، آثار بهجاماندهای از سیاره در حال نابودی و پرتاب گرد و غبار به اطراف بوده است.
مانسی کاسلیوال، استاد نجوم در موسسه فناوری کالیفرنیا و یکی از پژوهشگران پروژه تجهیزات بررسی اجرام گذرای تسویکی (ZTF)، گفت: «این بسیار باشکوه و تماشایی است. ما هنوز در شگفتیم که ستارهای را در حال بلعیدن سیارهاش ثبت کردیم، کاری که خورشید خودمان با سیارات درونیاش انجام خواهد داد.»
«اگرچه زمان آن دور است، در پنج میلیارد سال، بنابراین ما هنوز نگران نیستیم.»
کشف نشانههای باقیمانده از یک سیاره در حال بلعیده شدن به این معنی است که دانشمندان اکنون دادههای بهتری در اختیار دارند که ببینند یک رخداد در دادههای دیگر چگونه به نظر میرسد. همچنین به درک بهتر این کمک خواهد کرد که وقتی دیگر منظومههای سیارهای به پایان خود میرسند چه اتفاقی میافتد - و به اینکه در نهایت چه اتفاقی برای ما خواهد افتاد.
مقالهای که این یافتهها را شرح میدهد، «گذر فروسرخ یک ستاره که یک سیاره را میبلعد»، در نیچر (Nature) منتشر شده است.