هوش مصنوعی، محاسبات کوانتومی و واقعیت افزوده؛ بزرگترین پیشرفتهای فناوری سال ۲۰۲۳
ایتنا - در میان همه پیشرفتهایی که طی سال ۲۰۲۳ در دنیای فناوری رخ دادند، شاید بتوان ادعا کرد که سه زمینه از سایر حوزههای فناوری برجستهتر بودند.
دنیای فناوری با سرعت بسیار زیادی در حال پیشرفت است؛ پیشرفتهایی که در برخی موارد فراتر از حد تصور بودهاند و دیر یا زود، چهره جهان و نحوه زندگی بشر روی زمین را به طور بنیادینی دگرگون خواهند کرد.
در میان همه پیشرفتهایی که طی سال ۲۰۲۳ در دنیای فناوری رخ دادند، شاید بتوان ادعا کرد که سه زمینه از سایر حوزههای فناوری برجستهتر بودند. هوش مصنوعی که تا پیش از این اغلب در پژوهشهای دانشگاهی موردبحث قرار میگرفت و مردم عادی چندان اطلاعی از آن نداشتند، اینک به یکی از موضوعهای داغ زندگی روزمره بسیاری از افراد تبدیل شده است.
لایوساینس با انتشار گزارشی در این زمینه مینویسد که سال ۲۰۲۳ برای هوش مصنوعی سالی فراگیر بود. در این سال، چتجیپیتی به گوشیها و لپتاپها راه یافت و کمپانیهای بزرگ مانند گوگل نیز همچون شرکت اوپنایآی به رونمایی از سیستمهای هوش مصنوعیشان پرداختند و این فناوری به یکی از فناوریهای روزمره عموم مردم در سراسر جهان تبدیل شد؛ پیشرفتی که تا همین چند سال پیش به کلی دور از تصور بود و هیچکس گمان نمیکرد هوش مصنوعی به این سرعت، به دنیای زندگی روزمره وارد شود.
با این حال، این فناوری نقاط ضعف و جنبههای منفی و همچنین پیامدهای ناخواستهای هم دارد که بهتدریج به آنها پی خواهیم برد. از جمله اینکه تشخیص تفاوت بین چهرههای واقعی و مصنوعی مدام دشوارتر میشود و اگر وضع به همین شکل ادامه پیدا کند، عملا دیگر نمیتوان بهراحتی دیپفیک و تصاویر جعلی را از تصاویر واقعی تشخیص داد.
در همین حال دریافتیم که چتجیپیتی نیز ممکن است مانند انسان تحت فشار روانی، صداقت را کنار بگذارد و به دروغ و جعل رو بیاورد. این موضوع به طور ویژهای نگرانکننده است، چرا که این برنامه در واقع برای این ساخته شده است که صادق باشد.
پیشرفت بعدی سال ۲۰۲۳ محاسبات کوانتومی بود. محاسبات کوانتومی از آن دسته فناوریهاییاند که نه در پنج یا ۱۰ سال بلکه هر چند ماه یکبار پیشرفت میکنند و دانشمندان را حیرتزده میکنند.
یکی از جدیدترین پیشرفتهای این زمینه در همین ماه آخر سال ۲۰۲۳ رخ داد و کمپانی بزرگ آیبیام از رایانه کوانتومی سیستم تو (System Two) رونمایی کرد. این رونمایی با عرضه یک تراشه کوانتومی ۱۳۳ کیوبیتی به نام هرون همزمان شد که به گواه بسیاری از کارشناسان، تحولی بزرگ در عرصه فناوریهای رایانهای محسوب میشود.
اگر چه در سال گذشته متاورس چندان در کانون توجه مردم جهان قرار نگرفت، اصرار شرکت متا برای سوق دادن ما به دنیای دیجیتالیاش نشاندهنده این است که ظاهرا ورود ما به دنیای متاورس نیز نزدیک است.
اپل با هدست ویژنپرو خود مسیر دیگری برای ورود ما به این دنیا باز کرد؛ با استفاده از این ابزار خواهیم توانست به شکلی کاملا متفاوت، با رایانهها یا گوشیهای هوشمند و دنیای دیجیتال ارتباط برقرار کنیم.
در سال گذشته، واقعیت افزوده (AR) نیز پیشرفتهایی جدی کرد؛ پیشرفتهایی بزرگ که به باور پژوهشگران، ممکن است آینده متفاوتی را برای ما رقم بزنند.
علاوه بر این، عینکهای هوشمند نیز به نظر میرسد که به پیشرفتهای جدیدی دست پیدا کردهاند. این موضوع را میتوان بهخصوص در همکاری متا با کمپانی ریبن مشاهده کرد. دنیای آینده جایی است که در آن، خوشمان بیاید یا نه، تعیین مرز واقعیت و دنیای سایبری و دیجیتال دشوار خواهد بود.
کافی است این پیشرفتها را در کنار جهشهایی بگذاریم که در سال گذشته در زمینههای رباتیک، مهندسی برق، سلاحهای لیزری یا فناوری ساخت سیستمهای ۶جی رخ دادند؛ در این صورت، احتمالا متقاعد خواهیم شد که چهره جهان بهسرعت در حال تغییر است و باید در انتظار تحولات بزرگتری ماند.