طول محیط ماه در چند صد میلیون سال گذشته ۱۰۰ متر کاهش یافته است
ایتنا - به گفته پژوهشگران دانشگاه مریلند، این ممکن است فرایندی تدریجی به نظر برسد، اما این انقباض سبب تاب برداشتن سطحی قابلتوجه در بخشهایی از قطب جنوبی ماه میشود.
بر اساس یک بررسی جدید، ماه بهتدریج در حال کوچک شدن است که این به تعداد فزایندهای لغزش و رانش منجر میشود که ممکن است فضانوردان آینده را به خطر بیندازد.
قمر طبیعی زمین طی چند صد میلیون سال گذشته با سرد شدن هسته آن، ۱۰۰ متر از محیطش را از دست داده است.
به گفته پژوهشگران دانشگاه مریلند، این ممکن است فرایندی تدریجی به نظر برسد، اما این انقباض سبب تاب برداشتن سطحی قابلتوجه در بخشهایی از قطب جنوبی ماه میشودــ از جمله مناطقی که برای فرود فضاپیمای سرنشیندار آرتمیس۳ ناسا پیشنهاد شدهاند.
از آنجا که کوچک شدن ماه با فعالیت لرزهای مانند ماهلرزه همراه است، دانشمندان هشدار میدهند که مکانهای نزدیک به مناطق گسل ممکن است برای کاوشگران انسانی آینده خطراتی ایجاد کنند.
توماس واترز، یکی از نویسندگان این مقاله از موزه ملی هوا و فضا، گفت: «توزیع سراسری گسلهای راندگی جوان، امکان فعال بودن آنها و امکان تشکیل گسلهای راندگی جدید در اثر انقباض سراسری فعلی باید در زمان برنامهریزی تعیین مکان پایگاههای دائمی روی ماه و استحکام آن پایگاهها در نظر گرفته شود.»
محققان در بررسی جدید، گسلهای واقع در منطقه قطبی جنوبی ماه را به یکی از قویترین ماهلرزههای ثبتشده با لرزهنگارهای آپولو در بیش از ۵۰ سال پیش ارتباط دادند.
آنها دریافتند که برخی از مناطق قطب جنوبی ماه در برابر رانشهای ناشی از تکانهای لرزهای آسیبپذیرند.
دانشمندان میگویند که ماهلرزهها مانند زمینلرزهها، به دلیل گسلهای درون ماه ایجاد میشوند و میتوانند بهقدری قوی باشند که به سازهها و تجهیزات ساخت بشر در سطح ماه آسیب وارد کنند.
اما ماهلرزهها برخلاف زمینلرزههایی که تنها چند ثانیه طول میکشند، ممکن است ساعتها و حتی یک بعدازظهر کامل ادامه داشته باشند؛ به این معنی که این زلزلههای کمعمق میتوانند سکونتگاههای آینده انسانی را ویران کنند.
دلیلش این است که ماه روی سطحش رسوبات سستی دارد که در اثر میلیاردها سال برخورد سیارکها و دنبالهدارها شکل گرفته است.
نیکلاس اشمر، یکی دیگر از نویسندگان این مقاله، گفت: «سطح ماه را میتوان به شکل شنغبار خشکی که روی سطح نشسته در نظر گرفت. طی میلیاردها سال، سیارکها و دنبالهدارها به سطح ماه برخورد کردند و قطعات ناهموار حاصل از برخوردها مدام به بیرون پرتاب شدند.»
«در نتیجه، مواد سطحی تغییر پیدا کرد، ممکن است در ابعاد میکرونی تا اندازه تختهسنگ باشند، اما همه آنها در حالت شل و ول و لق قرار گرفتهاند.» دكتر اشمر توضيح داد: «رسوبات سست لرزش و رانش را بسيار امكانپذير میکنند.»
ناسا امیدوار است که نخستین پرواز سرنشیندارش به ماه را پس از بیش از پنج دهه، به عنوان بخشی از ماموریتهای آرتمیس اواخر سال ۲۰۲۴ انجام دهد.
در حالی که برنامههایی در حال پیشرفتاند تا در نهایت یک حضور بلندمدت در سطح ماه فراهم شود، محققان امیدوارند که ماه را بیشتر بشناسند تا مکانهای بیشتری را که ممکن است برای اکتشاف انسان خطرناک باشند، شناسایی کنند.
دکتر اشمر گفت: «این کار به ما کمک میکند تا برای آنچه در ماه در انتظارمان است، آماده شویمــ برای اینکه [بفهمیم] چه سازههای مهندسی میتوانند در برابر فعالیتهای لرزهای ماه بهتر مقاومت یا از افراد در برابر مناطق واقعا خطرناک محافظت کنند.»