تغییر ژنتیکی چوب برای ذخیره بیشتر کربن و کاهش گازهای گلخانهای
ایتنا - دانشمندان روش جدیدی را برای تولید «اَبَرچوب» توسعه دادهاند که به کمک یک [روش] نوین دستکاری ژنتیکی کربن بیشتری را ذخیره میکند و انتشار گازهای گلخانهای را کاهش میدهد.
این چوب تغییریافته میتواند جایگزینی پایدارتر، بادوامتر و مقرونبهصرفهتر برای مواد ساختمانی رایج باشد.
پژوهشگران دانشگاه مریلند درختان صنوبر را از نظر ژنتیکی دستکاری کردند تا محتوای لیگنین آنها را ۱۲.۸ درصد کاهش دهند. لیگنین عنصر مهمی است که چوب را بادوام میسازد اما ساخت و پرداختش را پیچیده میکند.
چوب با کاهش لیگنین میتواند بدون نیاز به عملآوری شیمیایی مستقیما برای کاربردهای با استحکام بالا استفاده شود. پژوهشگران در مقالهای که روز دوشنبه در مجله «مَتِر» منتشر شد گفتند این امر نهتنها فرایند تولید را ساده میکند، که قابلیت چوب در ذخیرهسازی کربن را افزایش میدهد.
پروفسور ییپینگ چی، یکی از این پژوهشگران، گفت: «روش ما نهتنها ضایعات شیمیایی و مصرف انرژی را کاهش میدهد، که قابلیت ذخیرهسازی کربن در چوب را بهبود میبخشد، امری که برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی بسیار مهم است.»
این چوب، که از نظر ژنتیکی دستکاری شده، دربرابر پوسیدگی مقاومت بیشتری دارد و بدین ترتیب کربن را مدتی طولانیتر ذخیره میکند. این بدان معناست که کربندیاکسید کمتری در فضا آزاد میشود که به کاهش کلی انتشار کربن کمک میکند.
چوب رایج، که اغلب با مواد شیمیایی ساخت و پرداخت میشود، معمولا بهسرعت خراب میشود.
محققان میگویند این روش جدید، افزون بر مزایای ذخیرهسازی کربن، میزان انتشار گازهای گلخانهای مرتبط با ساخت و پرداخت چوب را کاهش میدهد.
چوب معمولی به انرژی و مواد شیمیایی زیادی نیاز دارد که سبب انتشار گازهای گلخانهای و ضایعات شیمیایی میشود. رویکرد جدید این فرایندها را حذف و چوبی تولید میکند که کارایی بالایی دارد و با محیط زیست سازگارتر است.
پژوهشگران درختان صنوبری را، که از نظر ژنتیکی دستکاری شده بودند، شش ماه در کنار درختان از نظر ژنتیکی تغییرنیافته در گلخانهای آزمایش کردند و تفاوت معناداری در رشد یا سلامت آنها پیدا نکردند. آنها سپس نمونههای چوب فشردهای از درختان تغییریافته تولید کردند که از آنها در [تهیه] مبلمان و ساخت و ساز استفاده میشود.
این چوب فشرده به اندازه چوبهای شیمیایی عملآوریشده خوب عمل کرد و بیش از ۱.۵ برابر قویتر از چوب عملآورینشده بود و به اندازه آلیاژ آلومینیوم ۶۰۶۱، که معمولا در کاربردهای مختلف مهندسی و ساختمانی استفاده میشود، استحکام داشت.
پیشتر، سایر پژوهشگران درختان صنوبر را، که به رشد سریعشان معروفاند و بهشکل گسترده در صنایع چوب و کاغذ استفاده میشوند، تغییر ژنتیکی دادهاند.
در سال ۲۰۲۳ شرکت زیستفناوری «لیوینگ کربن»، که در سانفرانسیسکو مستقر است، نخستین گروه از درختان صنوبر تغییرژنتیکییافته را در ایالات متحده، در مکانی خارج از آزمایشهای تحقیقاتی یا باغهای تجاری میوه، کاشته بود.