دانشمندان فرآیندهای حافظه را در سلولهای غیرمغزی کشف کردند
یک مطالعه جدید منتشر شده در مجله نیچر کامیونیکیشن (Nature Communications) نشان میدهد که فرآیندهای شبیه حافظه مختص سلولهای مغزی نیست و میتواند در سایر سلولهای انسانی نیز رخ دهد.
پژوهشگران دریافتند که دو نوع سلول غیرمغزی، هنگامی که در معرض الگوهای خاصی از محرکهای شیمیایی قرار میگیرند، واکنشهای حافظهای مشابه با نورونها از خود نشان میدهند. این یافتهها نشان میدهد که مکانیزمهای حافظه ممکن است ناشی از فرآیندهای بنیادی سلولی باشند.
این تحقیق توسط دانشمندان مرکز علوم عصبی دانشگاه نیویورک به رهبری نیکولای کوکوشکین (Nikolay V. Kukushkin ) و توماس کارو (Thomas Carew) انجام شد. تیم تحقیقاتی به بررسی این موضوع پرداختند که آیا مکانیزمهای مولکولی که پایهگذار تشکیل حافظه در نورونها هستند، میتوانند در سلولهای غیرمغزی نیز وجود داشته باشند.
بر اساس تحقیقات قبلی که فرآیندهای شبیه حافظه را در سیستمهای عصبی ساده شناسایی کرده بودند، پژوهشگران تلاش کردند تا مشخص کنند آیا سلولهای غیرمغزی نیز ویژگیهای مشابهی مانند توانایی تمایز بین محرکهای فاصلهدار و متراکم را دارند یا خیر.
تحقیق بر روی «اثر فاصلهگذاری» متمرکز بود، پدیدهای که نشان میدهد وقتی جلسات یادگیری در طول زمان پراکنده شوند، اطلاعات به طور مؤثرتری حفظ میشوند. این اصل، که ابتدا در نورونها شناسایی شده، در گونههای مختلف مشاهده شده و به عنوان یک سنگ بنای تشکیل حافظه شناخته میشود. پژوهشگران فرض کردند که دینامیکهای مشابه ممکن است برای سلولهای غیرمغزی نیز صدق کند.
دانشمندان دو نوع سلول انسانی (یکی از بافت عصبی و دیگری از بافت کلیه) را مهندسی کردند تا پروتئینی درخشان تولید کنند که تحت کنترل پروتئین CREB باشد. این کار به آنها امکان داد تا زمان و نحوه یادآوری سلولها از الگوهای تحریک شیمیایی را بررسی کنند.
نتایج نشان داد که هر دو نوع سلول پاسخهای قویتری به محرکهای فاصلهدار نسبت به محرکهای متراکم نشان دادند و این رفتار با اصول کلیدی حافظه همخوانی دارد. این یافتهها نه تنها تصور ما از حافظه را به چالش میکشند بلکه راههایی جدید برای تقویت یادگیری و درمان اختلالات مرتبط با حافظه فراهم میکنند.
کوکوشکین بیان کرد: «این مطالعه نشان میدهد که توانایی یادگیری منحصر به سلولهای مغز نیست بلکه ممکن است ویژگی اساسی همه سلولها باشد.»