از اصلیترین مدافعان فیلترینگ و البته محوریترین منتقدان تصمیم شورای عالی فضای مجازی مدیران پلتفرمهای داخلی هستند.
مدافعان فیلترینگ در گروهها و سطوح مختلف علیه ترك برداشتن دیوار این موضوع قد علم كردهاند. بخشی از حامیان دولت و برخی فعالین فضای مجازی رفع فیلتر واتسآپ و گوگلپلی را امری لازم اما ناكافی میدانند و مطرح میكنند كه مسئله تحقق وعده رفع فیلتر در صورت رفع فیلتر عمومی محقق نمیشود و نمیتوان با رفع فیلتر از چند پلتفرم درباره این موضوع به عنوان دستاورد سخن گفت. برخی دیگر اما میگویند این موضوع فتح بابی برای ادامه مسیر است. بهطور مثال محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا كه در انتخابات اخیر ریاستجمهوری از حامیان مسعود پزشكیان بود یادآور شده كه با وجود «زحمتی» كه دولت برای رفع فیلتر گوگلپلی و واتسآپ كشیده «اما بسنده كردن به این دو، یعنی كمفروشی. مطالبه مردم این نبود. باز هم مجبوریم از فیلترشكن استفاده كنیم. چه واتسآپ و گوگلپلی فیلترباشد چه نباشد. حكمرانی فضایمجازی هنوز در دست فروشندگان فیلترشكن است.»
علی شریفی زارچی استادیار دانشكده مهندسی كامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف، تصمیم شورای عالی فضای مجازی در رفع محدودیتهای دسترسی به برخی سكوهای پركاربرد خارجی شامل واتسآپ و گوگلپلی را به عنوان گام اول رفع فیلترینگ و تحقق یكی از وعدههای دولت وفاق ملی، مثبت و امیدواركننده خواند.
شریف زارچی همچنین نوشته است كه «مصوبه امروز شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلتر واتسآپ و گوگلپلی اقدام مثبتی است؛ اما نباید به همین دو پلتفرم محدود شود.
در مقابل اما گروهها و چهرههای عموما اصولگرا تصمیم اجرا شده را نوعی زنگ خطر میدانند. از مدیران پلتفرمهای داخلی كه بعد از ابراز مخالفت جدی خود برای رفع فیلتر واتسآپ در روزهای اخیر حتی اعتبار اختصاص داده شده برای تقویت شبكههای اجتماعیشان نتوانسته در مقابل این اقدام آرامشان كند تا رقبای پزشكیان در انتخابات ریاستجمهوری اخیر كه از ابتدا مشخص بود كه فیلترینگ را گامی برای حفظ حیات سیاسی خود میدانستند و تئوریسینهای جوان بخش تازهنفس جریان راست كه از اساس با تطبیق موضوع فیلترینگ با مفاهیم دینی سعی در تقبیح رفع فیلتر از هر پلتفرم خارجی دارند.
مخالفان صف اول؛ اعضای مخالف شورای عالی فضای مجازی و ژست نوشیدن زهر
در روزهای اخیر گزارشهای مختلفی درباره گمانهزنی از رویكرد اعضای مختلف شورای عالی فضای مجازی درباره مساله فیلترینگ منتشر شد. تناقض گفتههای برخی از اعضا در رسانهها با شنیدهها از موضعگیری آنها در جلسات شورا به اندازهای بود كه حتی مطالبهای از جانب برخی رسانهها و فعالین فضای مجازی منتشر شد، بر این اساس كه رای اعضای شورای عالی فضای مجازی درباره فیلترینگ منتشر شود. با این وجود اظهارات برخی چهرههای عضو این شورا در بیرون و داخل جلسه و حتی بعد از تصویب این موضوع به اندازهای روشن بود كه منجر به برجسته شدن اسامیشان شد. یكی از این اسامی، رسول جلیلی عضو شورای عالی فضای مجازی بود كه 7 دی به عنوان مهمان شبكه خبر به همراه حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات در دوسوی مخالف و موافق مساله رفع فیلتر صحبت كردند. البته در این گفتوگو مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیامرسان بومی گپ هم به صورت آنلاین و از طریق تماس تصویری اسكایپ حضور داشت و به مخالفت جدی رفع فیلتر واتسآپ و گوگلپلی پرداخت.
جلیلی در این برنامه به عنوان عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی حاضر شد و گفت كه «رفع فیلترینگ باید مشروط به شرایط خاصی باشد، زیرا پذیرش بیقیدوشرط این پلتفرمها، بهویژه واتسآپ كه یك سكوی امریكایی است، ممكن است منجر به تهدید امنیت ملی و استقلال كشور در فضای مجازی شود».
رسول جلیلی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف و رییس سابق این دانشگاه است كه در ماههای اخیر به عنوان یكی از مخالفان رفع فیلترینگ شناخته شد. در خصوص ذینفع بودن او در حوزه فروش فیلترشكن و فیلترینگ ادعاهایی مطرح شد كه خود او آنها را تكذیب كرد.
جلیلی پس از مشخص شدن تكلیف رفع فیلتر واتسآپ و گوگلپلی در شبكه ویراستی نوشت: «گستردگی و بیعزمی در مقابله با فیلترشكنها، طرح تجمیعی كمیته منصوب، اصرار دولت بر بازگشایی حتمی (حتی بدون پیششرط)، مذاكره ناپذیری برخی سكوها، عدم بحث روی تكتك اقدامات، به رای گذاشتن كل طرح، زهری نوشجانمان شد و دشمنشاد شدیم. اقدامات خوب طرح، میتواند حكمرانیمان را ارتقا دهد.»
بعد از این اعلام موضع بود كه علی شریفیزارچی استاد دانشگاه شریف در توییتر نوشت: «در جلسه اخیر شورای دانشكده كامپیوتر دانشگاه شریف از آقای رسول جلیلی پرسیدم آیا امكانات دانشكده را صرف توسعه فیلترینگ میكنید؟ پاسخ ایشان به من: «به اخراج تو افتخار میكنم، تو هماكنون یك استاد اخراجی هستی و رییس دانشكده حق ندارد از تو برای حضور در شورای دانشكده دعوت كند.»بود.
رویكردهای رسول جلیلی همچون نام خانوادگیاش- علیرغم نبود هیچ ارتباط خانوادگی- به سعید جلیلی نزدیك است و در ایام انتخابات نیز تصویری از این دو منتشر شد. ادبیات او در بعد از تصویب موضوع رفع فیلتر از واتسآپ و گوگلپلی به خوبی حس و حال درونی و رویكرد فكریاش را نمایان میكند؛ زهری نوش جانمان شد و دشمنشاد شدیم!
علاوه بر رسول جلیلی به نظر میرسد برخی دیگر از اعضای این شورا كه البته نماینده مجلس نیز هست درباره این مصوبه انتقاد جدی داشته باشد چرا كه روایت یكی از اعضای كمیسیون صنایع و معادن مجلس از تلاش بیوقفه او حتی در ساعات پایانی جلسه شورای عالی فضای مجازی خبر میدهد. مصطفی پوردهقان، عضو كمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در این باره به عصر ایران گفته است كه «قبل از جلسه شورای عالی فضای مجازی تعدادی از نمایندگان كه اتفاقا از موافقان فیلترینگ هستند و برخی از آنها عضو شورای عالی فضای مجازی هستند با نوشتن بیانیهای با این محتوا كه باید از بیبندوباری در فضای مجازی جلوگیری كرد روی میز تكتك نمایندگان رفتند و از آنها میخواستند كه این متن را امضا كنند».
او با بیان اینكه «تعداد ۱۳۰ نماینده این بیانیه را امضا كردند»، گفته است كه آقایان میخواستند این بیانیه را در جلسه بعدازظهر شورای عالی فضای مجازی ببرند و از رفع فیلتر برخی سكوها جلوگیری كنند.
روزنامه كیهان نوشت: باوركردنی نیست اعضای «شورای عالی فضای مجازی» بعد از این همه كش و قوس، واتسآپ این پیامرسان بدنام را رفع فیلتر كردهاند
تلقی میشود
از اصلیترین مدافعان فیلترینگ و البته محوریترین منتقدان تصمیم شورای عالی فضای مجازی مدیران پلتفرمهای داخلی هستند. پیش از اعلام تصمیم شورای عالی فضای مجازی درباره رفع فیلتر از واتسآپ و گوگلپلی، «مهدی انجیدنی»، مدیرعامل ویراستی و پیامرسان گپ در مخالفت با رفع فیلتر واتسآپ در گفتوگو با صداو سیما گفت: این اقدام به معنای حضور و فعالیت شركت خارجی و امریكایی در بازار كشور ما بدون رعایت كلیه ضوابط و بدون هیچگونه پاسخگویی و بدون هیچگونه تعهد به دادههای مشتریان ایرانی است.
این اظهارات در همان برنامهای مطرح شد كه با حضور رسول جلیلی و معاون وزیر ارتباطات برگزار شده بود. تركیب نامتوازن بین مخالفان و موافقان رفع فیلتر در این برنامه صداوسیما با انتقاداتی همراه شد و این موضوع را طرح كرد كه صداوسیما كفه سنگینتری به مخالفان رفع فیلتر میدهد. تابناك در گزارشی در این باره نوشت كه جهتدهی افكار عمومی به نفع فیلترینگ: برخی تحلیلگران بر این باورند كه صداوسیما در برنامه گفتوگوی ویژه خبری و سایر برنامههای مشابه، بهطور هدفمند تلاش دارد افكار عمومی را به سمت حمایت از سیاستهای فیلترینگ سوق دهد. این تلاشها با برجستهسازی دیدگاههای مخالف رفع محدودیتها و عدم ارایه تریبون كافی به منتقدان این سیاستها آشكار است. همچنین، ارائه اطلاعات یكجانبه، استفاده از تركیب نامتعادل در مناظرات و حذف دیدگاههای موافق با كاهش محدودیتها، از جمله روشهایی است كه برای این جهتدهی استفاده میشود.
علاوه بر این مساله اعتباری كه برای پلتفرمهای داخلی همزمان با رفع فیلتر از واتسآپ و گوگلپلی در نظر گرفته شده نیز با واكنشهایی همراه شده است. مقارن انتشار خبر رفع فیلترینگ واتسآپ و گوگلپلی، جزییات طرحی موسوم به طرح چهارمرحلهای منتشر شد. حسنعلی اخلاقیامیری، عضو كمیسیون فرهنگی مجلس درباره جزییات برنامه و راهبرد شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلترینگ گفته است كه «برنامهریزی انجام شده از سوی شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلترینگ شامل ۱۰ سیاست و ۳۰ گام اجرایی است.اجرای این سیاستها تقریبا ۱۴ ماه طول میكشد؛ مجموعههایی كه شروط نظام را بپذیرند به ترتیب رفع فیلتر میشوند و متناسب با همان سیاستها این ۳۰ گام اجرایی در ۱۴ ماه عملیاتی و اجرایی میشود». عصر ایران نیز در مطلبی با انتقاد از مساله اعتبار داده شده به پلتفرمهای داخلی در این گامهای اجرایی نوشته است: « طبق آنچه كه فعلا منتشر شده، مرحله اول طرح شامل تخصیص زیرساخت به پلتفرمهای داخلی، بسته حمایتی تبلیغات و تعیین تعرفههای جدید برای تسهیم درآمد محتوا است؛ ضمن آنكه بازگشایی گوگلپلی و واتسآپ نیز در دستور كار قرار گرفته و اجرایی شد. در این گام چندین اقدام تعریف شده است كه یكی از آنها اختصاص زیرساخت به سكوهای محتوایی منتخب داخلی برای مدت ۳ ماه و آنگاه تصویب بسته حمایتی تبلیغات رسانهای برای پیامرسانهای داخلی منتخب است. بدین منظور گویا مبلغ 50 میلیارد تومان اختصاص یافته است. هیچ پیامرسان داخلی قدرت رقابت را با انواع مشابه خارجی ندارد. به همین خاطر است كه ترغیب مردم به پیامرسانهای داخلی باید عمدتا از طریق اجبار صورت گیرد مثلا بسیاری از دستگاههای دولتی برای ارایه خدمات خود موظف به استفاده و بهكارگیری این سكوها هستند. اكنون نیز مبلغ 50 میلیارد تومان از جیب تكتك ایرانیان به حساب این پیامرسانهای داخلی واریز شده و اسم آن را هم «تصویب بسته حمایتی تبلیغات رسانهای برای پیامرسانهای داخلی منتخب» گذاشتهاند.»
مخالفان صف سوم؛ از كیهان تا چهرههای مختلف اصولگرایان
روزنامه كیهان مثل همیشه در صف اول مخالفان رفع فیلتر واكنش تندی به رفع فیلتر واتسآپ نشان داد و با بدنام خواندن پیامرسان واتساپ، واكنش تندی به این تصمیم شورای عالی فضای مجازی داشت.
این روزنامه در ستون كیهان و خوانندگان نوشت: باوركردنی نیست اعضای «شورای عالی فضای مجازی» بعد از این همه كش و قوس، واتسآپ این پیامرسان بدنام را رفع فیلتر كردهاند كه بارها به عنوان ابزار جاسوسی، ردیابی و نفوذ به دادههای كاربران از سوی موساد و كمپانیهای به اصطلاح خصوصی وابسته به آن، مورد استفاده قرار گرفته است. برنامه «واتسآپ» كه متعلق به شركت امریكایی «متا» است به طرح اسراییل برای هدف قرار دادن فلسطینیها از طریق یك برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی كمك میكند. قابل توجه تصمیمگیران این عرصه!
كیهان همچنین نوشته است كه «در كشوری مانند مالزی كه در حال جنگ با امریكا نیست، وزیر ارتباطات این كشور اعلام كرده شبكههای اجتماعی امریكایی مانند واتسآپ، فیسبوك، اینستاگرام، ایكس (توییتر) و یوتیوب، باید از سال آینده مجوز فعالیت از دولت دریافت كنند والا فیلتر خواهند شد. در چنین موقعیتی كه امریكا در طول این ۴۵ سال دائم در حال فتنه در ایران است، چطور برخی مسوولان ما پیشنهاد رفع محدودیت و فعالیت بیقید و شرط شبكههای اجتماعی دشمن امریكایی را میدهند؟!»
در این میان برخی چهرههای اصولگرا نیز نسبت به رفع فیلتر واتسآپ و گوگل پلی موضعگیریهای تندی كردند. محمدحسن قدیری ابیانه، فعال سیاسی اصولگرا با انتقاد از این تصمیم شورای عالی فضای مجازی در گفتوگو با فرارو گفت: «رفع فیلترینگ به صورت گام به گام، حكم ماجرای «قورباغه پز» را دارد. وقتی قورباغهای در ظرف آبی قرار بگیرد كه به تدریج گرم شود، آنقدر باقی میماند كه میپزد. اما اگر ناگهان در ظرف داغ بیفتد، بیرون میپرد. این رفع فیلترینگ گام به گام نیز همین حكم را دارد. یعنی هدف این است كه عكسالعملها و واكنشهای جامعه را كنترل كنند و به اهداف خود برسند. این درست در زمانی است كه میبینم امریكا، تیكتاك را تحریم میكند و جرایم بسیار سنگینی برای افرادی میگذارد كه با فیلترشكن وارد تیكتاك شوند. چرا؟ چون تیكتاك در كنترل دولت ایالات متحده نیست. واتسآپ را در موقعیتی آزاد میكنند كه در كنترل صهیونیستها است و قصد دارند بقیه اپلیكیشنها را هم آزاد كنند.»
رجانیوز نیز طبق روال چند ماه اخیر مساله رفع فیلتر و فیلترینگ را نیز مجالی برای مقایسه همیشگی بین دولت فعلی و قبلی قرار داد و مدعی شد كه ادعای دولت مبنی بر «محدود شدن رفع فیلتر به سكوهای بیاهمیت مانند گوگلپلی و واتسآپ را به عدم آمادگی زیرساخت كشور»
برخی تحلیلگران بر این باورند كه صداوسیما در برنامه گفتوگوی ویژه خبری و سایر برنامههای مشابه، بهطور هدفمند تلاش دارد افكار عمومی را به سمت حمایت از سیاستهای فیلترینگ سوق دهد
را زیر سوال برد و نوشت كه «این خط خبری دروغین، با متهم كردن دولت سیزدهم به عدم توسعه و تعمیر زیرساختهای ارتباطی و اینترنتی كشور، ادعا میكرد كه در صورت رفع فیلتر تمام سكوها از جمله تلگرام، اینستاگرام و یوتیوب، شبكه اینترنت كشور با اختلال كلی روبهرو خواهد شد.
محسن مهدیان، مدیرمسوول روزنامه همشهری نیز در رویكردی متفاوت از رفع فیلتر واتسآپ و گوگل پلی استقبال و در عین حال توقف روند رفع فیلتر از دیگر پلتفرمها را نیز ضروری خواند. او در مطلبی در این باره نوشت: «تصمیم اجماعی شورای عالی فضای مجازی به جهاتی قابل دفاع است. یكی از اپها صرفا خدماتی است و دیگری فاقد ظرفیت لازم برای شبكهسازی گسترده و آثار مخرب الگوریتمهای فنی و حقوقی دیگر پلتفرمهاست. اما روی دیگر این تصمیم عدمرفع فیلتر در دیگر پلتفرمهاست. توقف تصمیمگیری در این شورا حكایت از خردمندی و پرهیز از شتابزدگی دارد. او در بخش دیگری از این مطلب «پلتفرم» را عامل آشوب خواند و نوشت: «یك تلقی رایج كه بارها گفته شده، این است كه فیلترینگ برای ایام آشوب است و وقتی آشوب نیست دلیلی برای محدودیت نیست. این خطا ناشی از این تصور است كه اثر امنیتی پلتفرم را صرفا در ایام فتنه دیدهاند؛ حال آنكه آشوب، نتیجه پلتفرم است و این ثمره پلتفرم و خروجی میدانی آن است كه آشوب میشود. پلتفرم رسانه آشوب نیست؛ بلكه خالق آشوب است. آشوب ماهها در ذهن ساخته میشود و تنها طی چند روز به كف میدان میرسد. ما تلقی نادرست و ناكافیای از امنیت داریم. وقتی آشوب در ذهن شكل گرفت، تنها یكی از آثارش ناامنی در خاك است. ناامنی را دقیق ببینیم و از كف میدان رها شویم و به ذهنها برویم.»
مخالفان صف چهارم؛ رقبای انتخاباتی حامی فیلتر ینگ
جبهه پایداری و نزدیكان سعید جلیلی به عنوان اصلیترین رقبای مسعود پزشكیان در ایام رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم و محوریترین منتقدان سیاسی او تندترین مخالفتها را با فیلترینگ ابراز كردند. به جز ارسال نامه رسمی از جانب جبهه پایداری و خط و نشان تلویحی برای پزشكیان و موتورسواری كه گویا با تعداد کمتر از 10 موتور برگزار شد، چهرههای نزدیك به این جریان موضعگیریهای تندی در قبل و بعد از مصوبه شورای عالی فضای مجازی داشتند.
چهارم دی ماه بعد از اینكه رضا تقیپور، نماینده مجلس شورای اسلامی و وزیر ارتباطات دولت احمدینژاد در برنامه تلویزیونی اعلام كردند كه فیلترینگ ابزار كاسبی شده و بسیاری از مسئولان با فیلترینگ فعلی موافق نیستند و از این طریق مخالفت خود را با فیلترینگ اعلام كرد، خبرگزاری خبرآنلاین نوشت كه «همزمان با اعلام خبر برگزاری جلسه شورای عالی فضای مجازی و درنهایت تصمیمگیری برای فیلترینگ، از مجلس خبر رسید كه نمایندگان در راستای مخالفت با رفع فیلتر خطاب به شورای عالی فضای مجازی نامه نوشتند و تا الان بیش از ۱۰۰ نماینده پای آن را امضا كردند. اما هویت امضاكنندگان و بانیان نامه گفته نشده بود.»
خبرآنلاین همچنین در این گزارش در این باره نوشته است: «یكی از نمایندگان مجلس كه تاكید میكند این نامه را امضا نكرده، به خبرگزاری خبرآنلاین میگوید رضا تقیپور در حال جمعآوری امضا از نمایندگان برای مخالفت با رفع فیلترینگ است اما بانیان اصلی آن اعضای جبهه پایداری به ویژه حمید رسایی و قاسم روانبخش هستند.»
از مهمترین موضعگیریهای این جریان در قبال رفع فیلتر واتسآپ اظهارات روحالله مومننسب بود كه با تلفیق ادبیات جدید و باورهای مذهبی سعی كرد تا تقبیح رفع فیلتر واتسآپ را به شدیدترین شكل ممكن بیان كند. روحالله مومننسب، دبیر ستاد امر به معروف استان تهران، با انتشار متنی از رییس سازمان تبلیغات اسلامی بهدلیل رفع فیلترینگ انتقاد كرد اظهارات او با واكنش روزنامه اصولگرای فرهیختگان مواجه شد و این روزنامه در نقد این ادبیات نوشت: مومننسب تا دیروز در حمایت از قوانین حجاب و عفاف، تمام منتقدان را به قانونگریزی متهم میكرد و با صدایی رسا میگفت كه قانون، قانون است و باید اطاعت شود. اما امروز كه شورای عالی فضای مجازی تصمیمی گرفته و قانونی تصویب كرده، ناگهان همان اصل مقدس به خاك افتاده و در قاموس ایشان «خیانت» و «اجرای دستور نتانیاهو» نام گرفته است! مومننسب ادعا میكند كه تصمیم شورای عالی فضای مجازی از ترس «لشكر مجازی غرب» گرفته شده. چگونه هر منتقدی كه خلاف نظر شما حرفی بزند، ناگهان به لشكر مجازی غرب تبدیل میشود؟ فارغ از این كسی كه خودش سابقه سرلشكری در فضای مجازی را دارد و به آن افتخار میكند، نمیتواند از لشكركشی در این فضا بگوید. اوایل سال ۱۴۰۱ بود كه مومننسب در مصاحبهای اعلام و افتخار كرد كه به اسم افراد تاثیرگذار در توییتر اكانت فیك میساخته و آتش به اختیار فعالیت میكرده است. همان زمان برخی از حقوقدانان به این موضوع واكنش نشان دادند و این عمل را به مثابه اعتراف صریح وی به ارتكاب برخی جرایم نظیر جعل، نشر اكاذیب و حتی اقدام علیه امنیت ملی دانستند كه ظرفیت پیگیری قضایی دارد.»
به نظر میرسد مخالفان رفع فیلتر در چند گروه قابل ارزیابی هستند. بدون تردید بخشی از مخالفان چهرههای پیدا و پنهانی هستند كه از بازار داغ فروش فیلترشكنها سود میبرند. فارغ از صحت و سقم اسامی مطرح شده درباره دستاندركاران فروش فیلترشكن كه بدون شك نانشان در ادامه وضعیت فعلی است انگیزههای اقتصادی میتواند در ادامه مخالفت با موضوع رفع فیلتر در مسیری بعد از واتسآپ و گوگلپلی موثر باشد. گروه دوم كسانی هستند كه هر مساله غربی اعم از باور یا پلتفرم را مخرب و غیرقابل كنترل میدانند. این دغدغهای است كه برخی از ائمه جمعه مخالف با رفع فیلتر به آن باور دارند. گروه سوم اما مساله رفع فیلتر را یك تهدید امنیتی میدانند كما اینكه علی مطهری نیز اخیرا در ارتباط با همین مساله در یادداشتی درباره این گروه تاكید كرد كه «این افراد فكر میكنند كه از طریق فیلترینگ خواهند توانست اعتراضات و تجمعات را كنترل كنند اما اشتباه میكنند. اگر اعتماد مردم به نظام به اندازه كافی باشد، هیچگونه خطری این نظام را تهدید نخواهد كرد.» گروه دیگر اما كسانی هستند كه علاوه بر نگاه امنیتی به مساله تصور میكنند با استفاده از محدودیت در شبكههای اجتماعی و فیلتر پلتفرمهایی خارج از كنترل و دسترس آنها میتوانند در نتیجه انتخابات و بافت سیاسی نهادهای حاكمیتی تاثیرگذار باشند. وقتی روحالله مومننسب از اصلیترین چهرههای مخالف رفع فلیتر به عنوان مشاور سعید جلیلی در انتخابات صبح بعد از پیروزی مسعود پزشكیان مینویسد كه «ما كشور را به فیلترشكنها باختیم» رویكرد و نگاه آنها به موضوع بیش از پیش روشن میشود. (اعتماد)