ايتنا - اکتشافات شگفت‌انگیز دربارهٔ سیارات فراخورشیدی

به گزارش ایتنا و به نقل از اسپیس، بیشتر سیارات فراخورشیدی از طریق روش گذر کشف می‌شوند؛ یعنی بررسی کاهش نور ستاره زمانی که سیاره‌ای از مقابل آن عبور می‌کند. این روش زمانی موثر است که مدار سیاره به گونه‌ای باشد که از دید ما گذر آن قابل مشاهده باشد.

یکی دیگر از روش‌ها بررسی نوسان‌های کوچک ستاره است که به دلیل جاذبه سیاره‌های مدارگرد ایجاد می‌شود. روش دیگری نیز به نام ریزهمگرایی گرانشی وجود دارد. این روش با بررسی تغییرات نور در ستارگان دوردست در هنگام عبور یک ستاره دیگر از مقابل آن‌ها کار می‌کند.

برخی از جالب‌ترین کشفیات سیارات فراخورشیدی

سیاره‌ای با دو خورشید TIC 172900988 b
یکی از جالب‌ترین سیارات کشف‌شده توسط ماهواره TESS، سیاره‌ای است که دور دو خورشید می‌چرخد. این سیاره که TIC 172900988 b نام دارد، به سرعت مورد توجه قرار گرفت؛ زیرا مدار آن به گونه‌ای است که TESS توانست عبور این سیاره از مقابل هر دو ستاره را رصد کند. این مشاهدات به محققان کمک کردند تا مدار این سیاره را با دقت بیشتری محاسبه کنند.

سیاره‌ای در کنار کوتوله قهوه‌ای CFHTWIR-Oph 98 b
کوتوله‌های قهوه‌ای اجرامی هستند که نه ستاره‌اند و نه سیاره، اما یکی از این اجرام به نام CFHTWIR-Oph 98 اخیراً با یک سیارهٔ همراه کشف شده است. این سیاره که احتمالا جرمی به اندازه ۴٫۱ برابر مشتری دارد، با استفاده از تلسکوپ هابل مشاهده شد.

همسایهٔ نزدیک Proxima Centauri c
پروکسیما قنطورس (یعنی نزدیک‌ترین همسایه خورشید)، میزبان سیاره‌ای است که در سال ۲۰۱۶ کشف شد. این سیاره که در منطقه قابل سکونت این ستاره قرار دارد، ممکن است شرایطی برای حیات فراهم کند. در سال ۲۰۲۰، سیاره دومی به نام Proxima Centauri c نیز کشف شد که به دلیل فاصله زیاد از ستاره، شرایط مناسبی برای زیست‌پذیری ندارد.

ابرزمین داغ HD 108236 b
سیارهٔ HD 108236 b یکی از سیارات فراخورشیدی کشف‌شده توسط TESS است که در فاصله نزدیکی به ستاره خود قرار دارد و در مدت ۳٫۸ روز مدار خود را کامل می‌کند. این سیاره سه برابر زمین جرم دارد و سطح آن به دمای ۱۵۰۰ درجه فارنهایت می‌رسد.

مدار عجیب سیارهٔ HD 106906 b
سیارهٔ HD 106906 b یکی از معدود سیاراتی است که به صورت مستقیم مشاهده شده است. این سیاره ۱۱ برابر مشتری جرم دارد و مدار آن بسیار دورتر از ستاره‌های میزبانش قرار دارد؛ به طوری که یک سال آن حدود ۱۵٬۰۰۰ سال زمینی طول می‌کشد.

سیاره‌ای شبیه به زمین OGLE-2019-BLG-0960 b
این سیاره کوچک که بین ۱٫۴ تا ۳٫۱ برابر زمین جرم دارد، با استفاده از روش ریزهمگرایی گرانشی کشف شده است. این کشف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا OGLE-2019-BLG-0960 b کوچک‌ترین سیاره‌ای است که با این روش شناسایی شده است.

کشف با تلسکوپ رادیویی TVLM 513b
در سال ۲۰۲۰، برای نخستین بار یک سیاره فراخورشیدی با استفاده از تلسکوپ رادیویی و روش آسترومتری کشف شد. این سیاره به اندازه زحل جرم دارد و طی کردن مدار آن حدود ۲۲۱ روز طول می‌کشد.

سیاره‌ای در کهکشانی دیگر M51-ULS-1b
اکثر سیارات فراخورشیدی در کهکشان راه شیری کشف شده‌اند، اما در سال ۲۰۲۰، نخستین سیاره در کهکشان دیگری به نام کهکشان گرداب کشف شد. این سیاره با روش گذر و با استفاده از پرتوهای ایکس شناسایی شد.

سیاره کوچک و پرسرعت GJ 367 b
یکی از جدیدترین سیارات کشف‌شده، GJ 367 b است که در سال ۲۰۲۱ معرفی شد. این سیاره حدود نصف زمین جرم دارد و طی کردن مدار آن تنها ۸ ساعت طول می‌کشد. دمای سطح این سیاره به ۲۷۰۰ درجه فارنهایت می‌رسد.

اتمسفر جدید GJ 1132 b
سیاره GJ 1132 b یکی از نزدیک‌ترین سیارات مشابه زمین است که در سال ۲۰۱۵ کشف شد. بررسی‌های انجام‌شده توسط تلسکوپ هابل نشان داد که این سیاره دارای یک اتمسفر ثانویه است که احتمالاً به دلیل فعالیت‌های آتشفشانی تشکیل شده است.