اخترشناسان بزرگترین فوران جت‌های دوتایی از یک سیاهچاله را مشاهده کرده‌اند. این جت‌ها حدود ۲۳ میلیون سال نوری طول دارند، یعنی ۱۴۰ برابر کهکشان راه شیری.
چهارشنبه ۴ مهر ۱۴۰۳ ساعت ۰۳:۴۱
کشف بزرگترین جت‌های دوتایی از یک سیاهچاله
به گزارش ایتنا و به نقل از اسپیس، این جت‌ها از یک سیاهچاله عظیم در مرکز کهکشانی که ۷٫۵ میلیارد سال نوری دورتر است، فوران کرده‌اند؛ به این معنی که ما این جت‌ها را همان‌طور که ۶٫۳ میلیارد سال پس از پیدایش جهان بوده‌اند، می‌بینیم.
این جت‌ها انرژی بسیار زیادی را آزاد می‌کنند، به طوری که در هر ثانیه چندین برابر خورشید انرژی منتشر می‌کنند.
مارتین هاردکسل (از دانشگاه هرتفوردشایر) توضیح می‌دهد که این ساختار به سه دلیل برجسته است: اول اینکه بزرگترین جت کشف شده و از مرکز کهکشان خود تا فضای بین کهکشانی کشیده شده است.
دوم اینکه یکی از قدرتمندترین جت‌هاست، با نرخ بالای جذب ماده توسط سیاهچاله. سوم اینکه این جت‌ها زمانی رخ داده‌اند که جهان نصف سن کنونی خود را داشته و بسیار پرآشوب‌تر بوده است.
این جت‌ها نام اسطوره‌ای "پورفیرین" را دریافت کرده‌اند که برگرفته از اسطوره‌های یونانی است. جت‌های پورفیرین در سال ۲۰۲۲ توسط همین تیم کشف شدند و تقریباً ۱۰۰ برابر کهکشان راه شیری طول دارند.
مشاهده پورفیریون توسط تلسکوپ رادیویی LOFAR که از سیاهچالهای در فاصله ۷.۵ میلیارد سال نوری ما بیرون می آید.
این کشف به دانشمندان نشان می‌دهد که چنین فوران‌هایی ممکن است نقش بیشتری در تکامل کهکشان‌ها در جهان اولیه داشته باشند.
گفتنی است دانشمندان باور دارند که کهکشان‌ها و سیاه‌چاله‌های مرکزی آن‌ها با هم تکامل پیدا می‌کنند. یکی از جنبه‌های مهم این است که جت‌ها می‌توانند مقادیر زیادی انرژی آزاد کنند که بر رشد کهکشان خود و کهکشان‌های اطراف تأثیر می‌گذارد.
کشف جت‌های پورفیرین نشان می‌دهد که اثرات این جت‌ها می‌تواند بسیار گسترده‌تر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، باشد.
این تیم از تلسکوپ رادیویی LOFAR برای کشف این جت‌ها استفاده کرد و تاکنون بیش از ۱۰٬۰۰۰ سازه بزرگ از این نوع را شناسایی کرده است. با وجود اینکه صدها جت بزرگ قبلاً شناسایی شده بودند، این تعداد هنوز شگفت‌آور است.
تیم تحقیقاتی از سال ۲۰۱۸ به دنبال جت‌های سیاهچالهای بوده و مطالعه‌ای بر روی رشته‌های نازکی که فضای بین کهکشان‌ها را پر کرده‌اند انجام داده است. آن‌ها همچنین از روش‌هایی مانند یادگیری ماشین و بررسی‌های دستی توسط دانشمندان و داوطلبان برای کشف این جت‌ها بهره گرفته‌اند.
این گروه پژوهشی برای تعیین محل این جت‌ها، از ابزارهایی مانند تلسکوپ رادیویی GMRT و دستگاه اسپکتروسکوپی DESI استفاده کرد و دریافت که این جت‌ها از یک کهکشان عظیم در فاصله ۷٫۵ میلیارد سال نوری منشأ می‌گیرند.
محققان بر این باورند که این سیاهچاله در حالت "تشعشعی" است که به‌جای فوران جت‌های قدرتمند، از طریق بادهای ذرات انرژی خود را از دست می‌دهد.
تصویر مشروح از جت‌های سیاهچاله به نام پوفیریون که از یک سیاهچاله بسیار پرجرم بیرون می‌آیند که در زمانی که جهان نصف سن فعلی خود بود وجود داشت.
هاردکسل می‌گوید: «مغناطیس در سیاره ما به حیات اجازه رشد می دهد، بنابراین ما می خواهیم بفهمیم که چگونه به وجود آمده است. ما می‌دانیم که مغناطیس شبکه کیهانی را فرا می‌گیرد، سپس راه خود را به کهکشان ها و ستاره‌ها و در نهایت به سیارات باز می کند. اما سوال اینجاست: از کجا شروع می‌شود؟ آیا این جت‌های غول‌پیکر مغناطیس را در کیهان پخش کرده‌اند؟»
وی در پایان می‌گوید: «با انتظار برای یافتن، قطعاً جت‌های دیگری با اندازه مساوی یا حتی بزرگتر وجود دارند. ما اصولاً چیزی نمی‌دانیم که اندازه این اجرام را محدود کند، و ما تاکنون فقط حدود یک هشتم آسمان را با LOFAR بررسی کرده‌ایم. این تلسکوپ و سایر تلسکوپ‌ها مانند آرایه کیلومتر مربعی آینده قبل از اینکه کارمان تمام شود، تقریباً به طور قطعی چیز بیشتری پیدا خواهند کرد.»
این کشف بسیار شگفت‌آور است؛ زیرا دانشمندان تصور نمی‌کردند سیاه‌چاله‌هایی که در حالت تشعشعی هستند، بتوانند چنین جت‌های عظیمی تولید کنند. گفتنی است مکانیزمی که به این جت‌ها اجازه داده تا در جهان اولیهٔ پرآشوب این‌قدر طولانی بمانند، هنوز ناشناخته است.
دانشمندان بر این باورند که این جت‌ها می‌توانند اطلاعات مهمی در مورد میدان‌های مغناطیسی در کیهان ارائه دهند.
کد مطلب: 80915
