تلسکوپ جیمز وب: این سیاهچالهها جلوی تشکیل ستارهها را میگیرند!
تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا شواهد جدیدی به دست آورده که نقش احتمالی سیاهچالههای کلانجرم در جلوگیری از تشکیل ستارهها در کهکشانهای در حال رشد را برجسته میکند.
براساس گزارشهای منتشرشده، تیم تحقیقاتی ناسا با استفاده از دوربین مادون قرمز (NIRCam) جیمز وب، ۱۹ کهکشان را که بخشی از مجموعهای بزرگتر در فاصله ۱۱ میلیارد سال نوری از زمین قرار دارند، مورد تجزیهوتحلیل قرار دادهاند. در این مطالعات مشخص شد که در کهکشانهایی که سیاهچالههای کلانجرم فعال در مرکز آنها حضور دارند، تشکیل ستارهها با سرعت بسیار کمتری نسبت به کهکشانهای دیگر رخ میدهد.
«ریتم شیماکاوا»، محقق اصلی این پژوهش، اعلام کرده است که تیم او موفق به تولید نقشههایی با وضوح بالا از خطوط نوترکیب هیدروژن شدهاند که فعالیت تشکیل ستاره را نشان میدهد. این دادهها نشان میدهند که در کهکشانهایی با سیاهچالههای فعال، هیچ نشانهای از تشکیل ستاره مشاهده نمیشود.
ستارهها زمانی شکل میگیرند که تودههای گاز هیدروژن سرد تحت فشار گرانش فرو میریزند. با افزایش چگالی ماده، دمای آن بالا میرود و این امر به همجوشی هستهای منجر میشود که ستارهها را ایجاد میکند. اما شواهد نشان میدهند که با پیرترشدن کهکشانها، نرخ تشکیل ستارهها کاهش مییابد.
پیشتر تصور میشد این کاهش به دلیل مصرف کامل گاز هیدروژن سرد است. اما مشاهده شده که حتی کهکشانهایی با یک میلیارد سال سن نیز کاهش تشکیل ستاره دارند؛ زمانی که مصرف کامل گاز هیدروژن غیرممکن به نظر میرسد.
دانشمندان همچنین گمان دارند که رشد سیاهچالهها از طریق ترکیب کهکشانها نقش کلیدی در این روند دارد. با رشد سیاهچالهها، توانایی آنها برای بلعیدن گاز کهکشان افزایش یافته و از دسترسی گاز به مناطق مناسب برای تشکیل ستاره جلوگیری میشود.